Limited Şirketlerde Pay Devri
Limited şirket pay devri, limited şirket ortaklarından biri veya birkaçının kendisine ait hisse paylarını şirket ortaklarından birine veya dışarıdan birine devretmesidir.
Limited şirket pay devrinin hem kanuni hem de uygulamadaki işleyiş bakımından ciddi bir hukuki süreci vardır ve 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu madde 595-598 maddelerinde düzenlenmiştir.
Pay Devri Sözleşmesi
Limited şirket pay devri için ilk olarak pay devri sözleşmesi yapılmalıdır. Bu devir sözleşmesi yazılı olarak yapılmalıdır ve noterce onaylanmalıdır. Bu hususlara riayet edilmeden yapılan işbu sözleşmeler geçersizdir. Sözleşmenin içeriğinde aşağıdaki hususlar yer almalıdır:
- Tarafların kimlik bilgileri
- Tarafların ek ödeme ve yan edim yükümlülükleri
- Eğer kararlaştırılmışsa rekabet yasağı
- Önerilmeye muhatap olma durumu
- Önalım, geri alım ve alım hakları ile sözleşme cezasına ilişkin koşullar
Yukarıda belirttiğimiz hususların eksik olması durumunda Ticaret Sicili tarafından pay devri işlemi tescil ve ilan aşamasında onaylanmaz. Bu hususlar göz ardı edilerek onaylanırsa ve eksiklik sonradan tespit edilirse işlem sakat olduğu için pay devri geçersiz olur.
Pay Devrinin Genel Kurul Tarafından Onayı
Limited şirketin zorunlu organlarından biri genel kuruldur. Limited şirket pay devrinin genel kurul tarafından onaylanması gerekmektedir. Onayın ilişkin olarak TTK’de özel bir karar ve toplantı yeter sayısı belirtilmediğinden, toplantıya katılan üyelerin salt çoğunluğuyla pay devri sözleşmeleri onaylanabilir. Başvurudan itibaren 3 ay içinde genel kurul reddetmediği takdirde onayı vermiş sayılır. Akabinde ise devir pay defterine kaydedilir.
Şirket ana sözleşmesiyle sermaye payının devri yasaklanabilir. Şirket sözleşmesiyle devri yasaklanmış veyahut genel kurul onay vermeyi reddetmişse, ortağın haklı sebeple çıkma hakkı doğar.
Nama yazılı paya bağlanmış hisse senedinde de TTK m.595’de belirtilen noterin imza onayı ve genel kurul onayı yerine getirilmek zorundadır. Bu nedenle tek başına nama yazılı pay senedinin teslimiyle pay devri gerçekleşmez.
Pay Devrinde Genel Kurul Onay Şartının İstisnaları
Şirket ana sözleşmesiyle sermaye payı devrinde genel kurul onay şartının kaldırılması mümkündür. Bu durumda genel kurul onayına gerek yoktur. TTK uyarınca aşağıdaki hallerde de genel kurul onayına lüzum yoktur:
- Sermaye payının miras yoluyla intikali
- Sermaye payının cebri icra yoluyla intikali
- Sermaye payının eşler arasındaki mal rejimi hükümleri yoluyla intikali
Pay Devrinin Ticaret Siciline Onayı ve İlanı
Genel kurul onayından sonra, esas sermaye payının devri ticaret siciline tescil ve ilan edilir. İşbu tescil kurucu değil açıklayıcı niteliktedir. Bu çıkma hakkı mahkemeden çıkma talep etmek suretiyle kullanılacaktır.
Limited Şirket Pay Devrinde Gerekli Evraklar
- Ticaret siciline başvuru için dilekçe hazırlanmalıdır ve bu dilekçe şirket kaşesi ile yetkili kişi tarafından imzalanmalıdır. Vekilin bu dilekçeyi imzalanması halinde vekâletnamesinin aslını veyahut onaylanmış suretini dilekçeye eklemelidir.
- Noter onaylı limited şirket pay devri sözleşmesi
- Noter onaylı genel kurul kararı
- Yeni şirket ortağı varsa bu kişiye ilişkin kimlik bilgileri
- Yeni ortak, yani hisse devralan ortak yabancı ise noter onaylı pasaport sureti ve tercümesi, gene noter onaylı ikamet adresi belgesi
- Yeni ortak yabancı tüzel kişi ise yani yabancı bir kuruluş ise ilgili tüzel kişinin ticaret sicil kayıtlarını içeren belge, bu tüzel kişi adına bu işlemler sırasında hareket eden temsilci kişinin yetki belgesinin apostilli Türkçe tercümesi (Bu belgenin verilme tarihi geriye doğru 1 yıldan daha eski olmamalıdır.)
- Şirket ortağı reşit değilse ve aynı zamanda anne babasından birinin ya da her ikisinin başka bir ortak olması durumunda, reşit olmayan çocuk için mahkemenin verdiği kayyım kararı.
İLGİLİ YARGITAY KARARI
T.C. YARGITAY 11.HUKUK DAİRESİNİN 07.03.2016 TARİHLİ 2015/8182 E. , 2016/2453 K. SAYILI KARARI
“…Dava, limited şirket hisse devrine ilişkin ortaklar kurulu kararının ticaret sicilinde tescili istemine ilişkindir.
Pay devir tarihinde yürürlükte olan 6762 sayılı TTK'nın 520. maddesi gereğince limited şirkette, geçerli bir pay devri için yazılı şekilde yapılmış pay devri sözleşmesinin imzasının noterde tasdik ettirilmesi, ortakların ağırlaştırılmış nisap ile devre muvafakat etmeleri ve devrin pay defterine işlenmesi gerekmektedir. Somut olayda, davacının, davalı şirkette sahip olduğu hisseleri davalı ...'a pay satış sözleşmesi ile devrettiği, bu devrin 20.07.2009 tarihinde ortaklar kurulunda oybirliği ile alınan kararla ticaret sicilinde tescil ve ilan ettirilmesine karar verildiği sabit ise de devrin pay defterine işlendiğine dair dosya içerisinde somut bir belge bulunmamaktadır. Pay devri, limited şirket hakkında ancak şirkete bildirilmek ve pay defterine kaydedilmek şartıyla hüküm ve sonuç doğurur. Davacı tarafça, geçerli bir devrin son aşaması olarak, devrin pay defterine işlendiği hususu ispatlanamadığından, davanın reddine karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçeyle davanın kabulüne karar verilmesi isabetli görülmemiş, hükmün bu sebeple davalı ... yararına bozulmasına karar vermek gerekmiştir…” şeklindedir.
Yukarıdaki Yargıtay kararından da görüleceği üzere öngörülen kurallara riayet edilmeden limited şirketlerde yapılan pay devri geçersizdir.
