Israrlı Takip Cezası
Israrlı takip suçu, şiddet içeren fiiller henüz işlenmeden failin cezalandırılarak mağdurun korunması amacıyla 2022 yılında 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’na eklenen suç tipidir.
Israrlı takip suçu, TCK/123/A maddesinde;
“Israrlı bir şekilde; fiziken takip etmek ya da haberleşme ve iletişim araçlarını, bilişim sistemlerini veya üçüncü kişileri kullanarak temas kurmaya çalışmak suretiyle bir kimse üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olan faile altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.” şeklinde düzenlenmiştir.
Israrlı takip suçu, bir kimseyi sürekli bir şekilde takip etmek ya da çeşitli vasıtalarla ulaşmaya çalışmak suretiyle huzursuz etmektir. Israr, Kanun maddesinde yer alan hareketlerin tekrarlanarak yapılması anlamını taşır. Bir fiilin ısrar sayılabilmesi için hareketin en az iki defa tekrarlanması gerekmekle birlikte Yargıtay, ısrar kavramını her fiil özelinde değerlendirmektedir. Ancak temel kriter olarak mağdurun rızası olmamasına ve uyarılarına rağmen ard arda veya aralıklarla tekrarlanan hareketler bu suçun temel unsurunu oluşturmaktadır. Suçun oluşması için tekrar eden hareketin öncekiyle birebir aynı olması gerekmez.
Israrlı takip suçunun varlığı için genel kast yeterlidir. Genel kast, fiile yönelik özel saik aranmaksızın kişinin hareketi bilerek ve isteyerek gerçekleştirmesidir. Duygusal nedenlerle veya mağduru korkutmak amacıyla suçun işlenmesinin bir önemi yoktur. Bu suçu işleyenler hakkında 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür.
Israrlı takip suçunun farklı seçimlik hareketlerle işlenmesi mümkündür;
- 1. Fiziki takip yoluyla işlenebilir. Bu durumda fail bir defadan fazla olmak üzere mağdurun istemi olmamasına rağmen takip ederek veya karşısına çıkarak rahatsız etmek suretiyle suç teşkil eden eylemleri gerçekleştirmiş olur.
- 2. Temas kurmaya çalışarak da ısrarlı takip suçu işlenebilir. Bu durumda fail, fiziken olmasa da haberleşme araçları vasıtasıyla, bilişim sistemlerini kullanarak veya üçüncü kişiler vasıtasıyla mağduru hedef almak suretiyle suçun unsurlarını tamamlamış olur. Günümüzde sosyal medya araçlarıyla, telefon etme yoluyla, başkaları aracılığıyla suç teşkil eden bu fiilin gerçekleştirildiği görülmektedir.
Kanunda bu suçun oluşabilmesi için objektif cezalandırılabilme koşulu öngörülmüştür;
- Bu hareketlerin mağdur üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da
- Kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olması gerekir.
Israrlı takip suçunun TCK m.123/A-2’de düzenlenen nitelikli halinin cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezasıdır. Suçun nitelikli halleri;
- Israrlı takip suçunun çocuğa ya da ayrılık kararı verilen veya boşandığı eşe karşı işlenmesi,
- Israrlı takip suçunun mağdurun okulunu, işyerini, konutunu değiştirmesine ya da okulunu veya işini bırakmasına neden olması,
- Israrlı takip suçunun hakkında uzaklaştırma ya da konuta, okula veya iş yerine yaklaşmama tedbirine karar verilen fail tarafından işlenmesi şeklindedir.
Israrlı takip suçu ile ilgili yargılama yapma görevi Asliye Ceza Mahkemesine aittir. Israrlı takip suçu, şikayete tabi bir suçtur. Suçun soruşturmasına başlanılması için mağdur veya suçtan zarar görenin fiili ve faili öğrenmesinden itibaren 6 ay içinde şikayette bulunması gerekmektedir.
İLGİLİ YARGITAY KARARI
Yargıtay 14. Ceza Dairesi 2014/2506 Esas, 2015/9030 Karar Sayılı İlamı;
“…Suç tarihinden önce gayri resmi birlikte yaşadığı katılanla ayrılan sanığın barışma teklifine olumsuz yanıt alması üzerine katılanı ısrarlı şekilde takip edip evinin etrafında dolaşmak ve gördüğü yerde evlenme teklif etmek suretiyle rahatsız ettiği tüm dosya içeriğinden anlaşıldığından, sanığın kişilerin huzur ve sükununu bozma suçundan mahkûmiyetine karar verilmesi yerine suç vasfının tayininde yanılgıya düşülerek yazılı şekilde cinsel taciz suçundan mahkûmiyetine karar verilmesi, Kanuna aykırı, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görüldüğünden, hükmün 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi gözetilerek 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesi gereğince BOZULMASINA, 07.10.2015 tarihinde oybirliğiyle karar verildi…” şeklindedir.
Yargıtay Kararından da görüleceği üzere Israrlı Takip Suçu, Kanunun 123. Maddesinde düzenlenen Kişilerin Huzur ve Sükununu Bozma suçunun özel bir biçimini oluşturan, rahatsız edici eylemlerin tekrarlanmasının ciddi bir huzursuzluk veya endişeye yol açması neticesinde oluşur.
