Bilişim Yoluyla İnternet Üzerinden Nitelikli Dolandırıcılık
Dolandırıcılık suçu TCK’nın 157. Maddesinde düzenlenmiştir. TCK’ya göre dolandırıcılık suçu; hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlama eylemlerinin bütünüdür. Madde metnine göre dolandırıcılık suçunun 2 önemli unsuru bulunmaktadır;
- Failin mağdur zararına hileli davranışlarda bulunması gerekir.
- Bu hileli davranışlar mağduru aldatabilecek nitelikte olmalıdır.
- Fail suç teşkil eden eylemlerini aldatma kastı ile gerçekleştirmiş olmalıdır.
- Fail kendisi veya başkası yararına mağdurun zararına olmak üzere haksız çıkar sağlamış olmalıdır.
Mağduru aldatacak nitelikte davranışlar çok farklı şekilde eylemlerle gerçekleştirilebilir. Örneğin sahte belge göstererek kendisini arabasını satacak bir vatandaş olarak tanıtıp mağdurun güvenini kazandıktan sonra parasını alarak ortadan kaybolan failin bu davranışı mağduru aldatacak niteliktedir. Yine kilometre saati manipüle edilmiş aracı satmak, imal edilen düşük altına yüksek ayar altın damgası vurmak fiilleri mağduru yanılgıya sevk ettiğinden dolandırıcılık suçunu oluşturur. Aldatıcı hileli davranışların mağdurun davranışlarına yön verme etkisi her somut olay bazında değerlendirilmelidir. Temel şekli bu şekilde olan dolandırıcılık suçunun nitelikli halleri de bulunmaktadır. Makalenin geri kalanında, son yıllarda sık sık karşımıza çıkan ve teknoloji çağında büyük önem arz eden internet üzerinden dolandırıcılık suçu incelenecektir.
Bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle suçun işlenmesi durumunda faile 4 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası verilir. Suçun nitelikli halinden bahsedebilmemiz için suçun temel unsurlarının yanında özel bazı unsurlar da aranmaktadır. Şöyle ki;
Suçun nitelikli halinden bahsedebilmemiz için failin aldatma kastı ile kendisine haksız çıkar sağladığı fiillerinin bilişim sistemlerinin kullanılarak yapılmış olması gerekir. Bu suç ile kanun koyucu, kişilerin güvenilir internet sitelerine olan güvenini korumaktadır. Fail güvenilir internet adreslerini aldatma eylemine araç olarak kullanmaktadır. Özellikle sahibinden.com, trendyol gibi büyük alış- veriş sitelerinde sahte ilanlar koymak suretiyle bu suçun işlendiği görülmektedir. Ayrıca twitter, instagram gibi sosyal medya hesapları kullanılmak suretiyle gerçekleştirilen aldatma eylemleri de bilişim yoluyla dolandırıcılık suçunu oluşturur.
İLGİLİ YARGITAY KARARI
Yargıtay 23. Ceza Dairesi 13/04/2015 T., 2015/1927 E., 2015/570 K. Sayılı İlamı;
“…Sanığın internette “sahibinden.com” adlı siteye, takma bir isimle ile araç satış ilanı verdiği, müştekinin sanığı sitede verilen irtibat numarasından arayarak aracı almak istediği ve sanık tarafından yatırılması istenen 250 TL kaporayı sanığın posta çeki hesabına yatırmasına ve kaporanın sanık tarafından çekilmesine rağmen müştekinin sanığa bir daha ulaşamadığı, sanığın bu suretle üzerine atılı bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçunun işlediğinin iddia olunduğu olayda sanığın kabul edilen eyleminin TCK 6. maddesinde tanımlanan basın ve yayın yolu ile deyimi kapsamındaki elektronik kitle iletişim araçlarından olan görsel nitelikteki “sahibinden.com” adlı internet sitesindeki detaylı ilan yoluyla gerçekleşmiş olması nedeniyle, eylemin TCK’nın 158/1-g maddesinde düzenlenen basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturduğu gözetilmeden TCK’nın 157/1 maddesinde düzenlenen dolandırıcılık suçundan hüküm kurulmuş olması, Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükmün bu sebepten 5320 sayılı Kanun'un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK'nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, aynı Kanun'un 326/son maddesi uyarınca ceza miktarı yönünden kazanılmış hakkın gözetilmesine 13/04/2015 tarihinde oybirliği ile karar verildi…” şeklindedir.
Yargıtay Kararından da görüleceği üzere internet ortamındaki alış-veriş sitelerinde sahte ilan vererek mağdurun ürün satın alma amacıyla ödeme yapması sağlanarak failin ortadan kaybolması nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturur.
