Banka veya Kredi Kurumlarının Araç Olarak Kullanılması Suretiyle Nitelikli Dolandırıcılık
Dolandırıcılık suçu, hileli davranışlar ile bir kimseyi aldatıp onun veya başkasının zararına olarak, kişinin kendisine veya başkasına yarar sağlamasıdır. Dolandırıcılık suçunun nitelikli hallerinden birisi olan banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçu ise özel veya kamu bankalarının veya bu bankaların varlıklarının araç olarak kullanılması şeklinde işlenmektedir. Bu suçun nitelikli hal olarak kabul edilmesinin sebebi ise mağdurların kamu veya özel bankalara veya bunların maddi varlıklarını duydukları güvenin ağır basması ve dolandırıcılık suçunun işlenmesi noktasında kolaylık sağlamasıdır.
Banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçunun oluşması için banka veya diğer kredi kurumunun faaliyetlerinin veya maddi varlıklarının suçta araç olarak kullanılması gerekmektedir. Bunlar ;
- Bankaların Faaliyetleri; Mevduat kabul etmek, kredi vermek, kambiyo senetlerinin alımı ve satımı, kredi kartları, banka kartları ve bunlarla ilgili faaliyetler örnek gösterilebilir.
- Banka veya Kredi Kurumlarının Maddi Varlıkları: Banka veya kredi kurumlarına ait dekont, evrak, teminat mektubu, banka cüzdanı, çek, kredi kartı gibi işlevi olan maddi varlıklardır.
Burada dikkat edilmesi gereken husus bankanın faaliyetlerinin veya varlıklarının doğrudan araç olarak kullanılmasıdır. Zira failin hileli davranışlarından sonra banka faaliyetlerini veya maddi varlıklarını kullanması halinde bu suç oluşmayacaktır. Örneğin failin hileli davranışlarından sonra bankayı ödeme aracı olarak kullanması halinde nitelikli dolandırıcılık suçu değil, basit dolandırıcılık suçu oluşacaktır. Keza başkasına ait banka veya kredi kartının haksız bir şekilde ele geçirilmesi ve para çekilmesi halinde ise nitelikli dolandırıcılık suçu değil “Banka veya Kredi Kartının İzinsiz Kullanılması” suçu oluşur.
Bu suçun teşebbüs aşamasında kalması halinde faileverilecek ceza dörtte birinden dörtte üçüne kadar indirilir. Bu durumun yanı sıra failin, suçtan zarar görenin veya mağdurun zararını gidermesi halinde etkin pişmalık hükümlerinden yararlanacağı da açıktır. Ancak bu suç teşebbüs aşamasında kalmışsa zarar giderilse bile etkin pişmanlık hükümleri uygulanmaz.
Banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle nitelikli dolandırıcılık suçunun işlenmesi halinde görevli mahkeme “Ağır Ceza Mahkemeleri” dir. Bu suç şikayete bağlı suçlar arasında değildir. Resen soruşturulur ve kovuşturulur. Dava zamanaşımı süresi ise 15 yıldır.
Yargıtay 15.Ceza Dairesi 15.01.2014 T., 2012/4955 E., 2014/361 K. Sayılı Kararı
“...Sanığın, gazeteye satış ilanı vererek, kendisini telefonla arayan katılandan, kapora adı altında banka hesabına havale yaptırmak suretiyle para almaktan ibaret eyleminde, bankanın sadece ödeme aracı olduğu, katılanın aldatılmasında etkisinin bulunmadığı cihetle eylemin, 5237 sayılı TCK'nın 157/1. maddesinde tarif edilen dolandırıcılık suçunun oluştuğu gözetilmeden, yazılı şekilde 5237 sayılı TCK'nın 158/1-f maddesi ile hüküm kurularak fazla ceza tayini,Bozmayı gerektirmiş...” şeklindedir.
